گیرش بتن: مرحله ای حیاتی در کاربرد این محصول و مراحل مهم آن

شکی نیست که بتن یکی از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین متریال‌ها در ساخت‌و‌ساز است و اهمیت زیادی در میان مهندسان و دست اندرکاران ساخت‌و‌ساز دارد. مقاومت بالا در بتن به بالا رفتن استحکام و پایداری سازه در برابر زلزله و انواع بلایای طبیعی کمک می‌کند؛ بنابراین یکی از بهترین گزینه‌ها برای ساخت‌و‌ساز محسوب می‌شود. از نکات مهم در این خصوص زمان و مراحل گیرش بتن است که باید توجه زیادی به آن داشت. برند پارتاک به‌عنوان یکی از بهترین برندهای موجود در بازار به تولید بتن با گیرش مناسب و استاندارد می‌پردازد و به‌دلیل تولید محصولات ساختمان‌سازی با کیفیت بالا شناخته می‌شود. در ادامه این مقاله خواهید خواند که زمان گیرش بتن چیست و چه تاثیری در کیفیت سازه دارد، پس تا انتها با ما بمانید.

گیرش بتن چیست ؟

اینکه بتن چیست و چه ویژگی هایی دارد از مباحث مهمی است که قبلا به آن پرداخته‌ایم. اما گیرش بتن موضوع مهم این مقاله است و بیشتر با جزئیات آن آشنا خواهیم شد. تمام افرادی که تجربه کار با سیمان و بتن در ساخت‌و‌سازها را دارند به‌‌خوبی می‌دانند که گیرش به موقع این محصول از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. اما اهمیت گیرش بتن چیست و چرا باید به این نکته توجه داشت؟ می‌دانید که بتن یک متریال کاربردی در ساخت‌‌و‌ساز است و گیرش به موقع آن اهمیت زیادی دارد. گذشت زمان منجر به سفت شدن مخلوط بتن خواهد شد؛ به‌همین خاطر باید زمان گیرش این محصول را در نظر داشت. نکته قابل توجه اینجاست که بتن از گیرش و سفت شدن باز نخواهد ماند  این پروسه به محض کاربرد در محل ساخت‌و‌ساز شروع می‌شود، پس باید در کار با این محصول دقت زیادی را به‌کار گرفت. افزودنی های بتن از موادی هستند که به مخلوط مورد نظر اضافه خواهند شد و در گیرش این محصول تاثیرگذار هستند.

منظور از زمان گیرش اولیه و ثانویه بتن چیست؟

زمان گیرش اولیه و ثانویه یکی از مهم‌ترین مباحث در میان سازندگان است و بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد. درست است که سیمان از انواع مختلفی برخوردار است و هر نوع آن زمان گیرش اولیه و ثانویه متفاوتی دارد، به هر صورت این دو زمان بسیار مهم است و به‌کمک آزمایشات خاص و مشخصی تعیین می‌شود. نحوه آزمایش زمان گیرش بتن در آگاهی از این دو زمان بسیار تاثیرگذار است؛ بنابراین اغلب کارشناسان و مهندسان پیش از شروع به کار ساخت‌و‌ساز این مرحله مهم را پشت سر می‌گذارند. به‌طور کلی این دو زمان به‌صورت زیر تعریف و خلاصه می‌شوند:

زمان گیرش اولیه

زمان گیرش اولیه بتن به اولین لحظه از شروع پروسه سخت شدن بتن گفته می‌شود که به محض اضافه کردن آب به مخلوط سیمان شروع می‌شود.

زمان گیرش ثانویه

زمان گیرش ثانویه یا نهایی بتن به لحظه‌ای گفته می‌شود که بتن به اندازه قابل توجهی سفت شده باشد به‌نحوی‌که هیچ شیئی قابلیت فرو رفتن در آن را دارد.

درصورتی‌که گیرش اولیه خیلی کم و کوتاه باشد هنگام به‌کارگیری بتن در محل دچار مشکلات زیادی خواهید شد؛ چراکه بتن خیلی سریع سفت خواهد شد و چنانچه زمان گیرش نهایی خیلی زیاد شود مقاومت سازه در برابر فشار کم خواهد شد. بسیاری از دست اندرکاران زمان گیرش اولیه و ثانویه بتن را با سخت شدن اشتباه می‌گیرند. سخت شدن بتن با جامد شدن آن ارتباط دارد، اما منظور از زمان گیرش بتن چیست؟ زمان گیرش بتن به زمانی گفته می‌شود که این محصول کارایی و انعطاف‌پذیری خود را از دست می‌دهد و به استحکام و قوام قابل توجهی می‌رسد.

مراحل گیرش بتن

به‌طور کلی به محض کاهش رطوبت تا خشک شدن بتن گیرش اولیه اتفاق خواهد افتاد. نکته‌ای که باید در این بخش ذکر کرد این است که نمی‌توان زمان ثابتی برای گیرش بتن در نظر گرفت و سرعت گیرش و سخت شدن هر یک از دو پروسه مختلف برخوردار هستند. فراموش نکنید که عوامل موثر در زمان گیرش بتن را نیز مد نظر قرار دهید. اما آنچه مشخص است اینجاست که با ترکیب سیمان و آب گیرش بتن شروع می‌شود و مقاومت آن به‌طرز قابل توجهی افزایش می‌یابد. واکنش موجود منجر به گیرش بتن خواهد شد که با توجه به کاربرد انواع روان کننده بتن در این ترکیب نمی‌‌توان زمان مشخص و معینی را برای آن تعیین کرد.

چرا زمان‌ گیرش بتن مهم است؟

شاید بپرسید که دلیل آگاهی از زمان گیرش بتن چیست و چرا اهمیت دارد؟ آگاهی از این موضوع در برنامه‌ریزی برای ساخت‌و‌ساز کمک زیادی به شما خواهد کرد. برای مثال زمان گیرش اولیه به شما خواهد گفت که از لحظه اضافه کردن آب به مخلوط سیمان تا سخت شدن آن چقدر زمان دارید و آگاهی از زمان گیرش نهایی نشان می‌دهد که باید در این بازه از هرگونه اختلال و دست‌کاری در بتن خودداری کنید؛ چراکه استحکام آن را با مشکل روبه‌رو خواهد کرد.

گیرش اولیه بتن چند ساعت است؟

به‌طور کلی گیرش بتن پس از رسیدن آن به مقاومت کامل به حداقل‌ترین حالت ممکن می‌رسد که این مقاومت در ۲۸ روز به‌دست می‌آید. اما گیرش اولیه بتن چند ساعت است؟ اساسا این متریال در ۷ روز اول به‌کار‌گیری نزدیک به ۷۰ درصد مرحله گیرش را طی خواهد کرد و اغلب بین ۲۴ تا ۴۸ ساعت به گیرش قابل قبولی می‌رسد.

عوامل موثر در زمان گیرش بتن

می‌دانید که هیدراتاسیون یکی از مهم‌ترین مراحل و فرآیندها در در گیرش بتن است و تاثیر زیادی در زمان و اثرگذاری آن دارد. اصولا عوامل موثر در زمان گیرش بتن را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

وضعیت آب و هوا

بتن ریزی باید در شرایط آب‌و‌هوایی و دمایی مناسب انجام شود تا گیرش به موقعی داشته باشد. هوای سرد موجب کند شدن گیرش بتن خواهد شد یا آن را متوقف می‌کند که این شرایط تاثیر منفی بر مقاومت بتن خواهد داشت. بتن‌ریزی در هوای گرم نیز تاثیرات منفی دارد و تبخیر سریع آب را به‌دنبال خواهد داشت که گیرش بتن را را سرعت می‌دهد. گیرش سریع بتن نیز موجب به خطر افتادن یکپارچگی ساختاری مخلوط بتن می‌شود و سازه در طولانی‌مدت استقامت خود را از دست می‌دهد. ترک های خطرناک در ساختمان نیز به دلیل شرایط آب و هوایی نامناسب شکل می‌گیرند.

رطوبت

رطوبت از دیگر فاکتورهایی است که گیرش بتن را دستخوش تغییر قرار می‌دهد. میزان آب مورد استفاده در بتن باید به اندازه‌ای باشد که در مدت زمان استاندارد گیرش تاثیر منفی نگذارد. درصورتی‌که رطوبت موجود در بتن زیاد باشد بتن به صورت پوسته پوسته در‌می‌آید و مقاومت اولیه خود به ویژه در لایه بالایی را از دست می‌دهد.

باد

هیچگاه تاثیر باد در گیرش بتن را دست کم نگیرید؛ چراکه با بالا رفتن سرعت باد میزان تبخیر آب از سطح بتن بیشتر شده و در نتیجه گیرش آن با اختلاط مواجه خواهد شد.

تأثیر مخلوط بتن بر زمان گیرش بتن

نسبت آب به سیمان یکی از مهم‌‌ترین عوامل تاثیرگذار بر گیرش بتن است. هنگام گیرش مخلوط بتن در صورت کم‌تر بودن نسبت سیمان به آب سریع‌تر خواهد بود و زودتر از حد انتظار سفت می‌شود. قطعا می‌دانید که کار کردن با این مخلوط سفت سخت است و کارایی مناسبی نخواهد داشت.  براین اساس تاثیر مخلوط بتن بر زمان گیرش بتن را حتما در نظر داشته باشید.

نحوه آزمایش زمان گیرش بتن

این سوال به‌وفور در ذهن دست اندرکاران و سازندگان ایجاد می‌شود که نحوه آزمایش زمان گیرش بتن چگونه است و چطور می‌توان به این امر پی برد. برای این کار می‌توان سطح یک سوزن را با سطح بتن مماس و سعی کنید آن را به‌صورت عمودی به سطح بتن فشار دهید. تا زمانی که سوزن به عمق ۲۵ میلی متری بتن وارد می‌‌‌شود را در نظر گرفته و زمان صرف شده برای این کار را ثبت کنید.

سخن پایانی

در مقاله حاضر سعی شد تا به این سوال که گیرش بتن چیست پاسخ داده شود. زمان گیرش بتن یکی از فاکتورهای مهمی است که در هنگام کار با این محصول باید مد نظر قرار داد. می‌دانید که بتن اهمیت زیادی در ساخت‌و‌سازها دارد، به‌همین خاطر نحوه کار با آن و رعایت ترکیبات درست و استاندارد این محصول بسیار مهم است. مراحل گیرش بتن نیز از دیگر نکاتی است که باید در زمان کار با آن مورد بررسی قرار داد. براین اساس توصیه می‌شود تا از گیرش بتن و زمان مورد نیاز برای این مرحله غافل نشوید.