ترتیب اختلاط مواد افزودنی به بتن چگونه است؟

نحوه اضافه کردن مواد افزودنی شیمیایی موضوعی با اهمیت است و به نوع ماده افزودنی بستگی دارد. بهترین روش و زمان برای اضافه کردن افزودنی به مخلوط باید از قبل و در حین ساخت طرح‌های آزمایشی مورد بررسی قرار گیرد. اگر اطلاعات کافی در مورد افزودنی موجود نباشد، باید آزمایش‌های مقدماتی با استفاده از لوازم و تجهیزات کار و تحت شرایط محیطی که افزودنی به کار می‌رود انجام پذیرد. انجام این آزمایش‌ها اثرات استفاده از این مواد را در خواص بتن مشخص می‌نماید. باید توجه داشت مخلوط آزمایشی مصالح مورد استفاده و به خصوص سیمان، باید با مصالح مورد استفاده در پروژه یکسان باشد. دلیل این موضوع تاثیرپذیری خواص به دست آمده از ترکیبات و فازهای سیمان است.

 

افزودنی های بتن چگونه باید به طرح اختلاط بتن افزوده شوند؟

افزودنی‌ها باید به گونه‌ای به طرح اختلاط بتن افزوده شوند که به سرعت و به صورت یکنواخت در مخلوط بتنی پخش شوند. معمولا این کار، از طریق اضافه کردن افزودنی پس از اضافه شدن بخشی از آب توزین شده به سیمان و سنگدانه‌های خشک، امکان‌پذیر است. با این حال این روش بیشترین تاثیر را در مورد تمام افزودنی‌ها به دنبال نخواهد داشت. در برخی موارد بهترین عملکرد زمانی حاصل می‌شود که اضافه کردن افزودنی درست در پایان زمان اختلاط سنگدانه ها، سیمان و آب اختلاط انجام گیرد.

برای نمونه می‌توان به افزودنی کندگیر کننده اشاره نمود که بهتر است پس از اختلاط تمام مصالح به مخلوط اضافه گردد. در مورد برخی دیگر از افزودنی‌ها مانند افزودنی‌های فوق روان کننده، این روش مشکلاتی را در اجرا به دنبال خواهد داشت. عدم امکان دستیابی به کارایی یکنواخت مورد نیاز وعدم توزیع یکنواخت افزودنی در بتن تازه به خصوص در واقع تولید پیمانه‌های پی در پی و با حجم زیاد بتن نمونه‌ای از این مشکلات هستند.

بنابراین انتخاب ترتیب مناسب برای ورود مصالح باید نوع افزودنی مورد استفاده، ابزار و وسایل موجود و شرایط کارگاهی توجه نمود و در نهایت بهترین روش را انتخاب نمود. نکته‌ای که به عنوان یک اصل باید مد نظر قرار گیرد اطمینان از اختلاط کامل افزودنی، پخش شدن آن در بتن و وجود زمان کافی برای عملکرد افزودنی است. لازم به ذکر است در هنگام خرید فوق روان کننده بتن به کیفیت محصولات دقت کنید.

 

تفاوت شرایط استفاده از افزودنی در ساخت نمونه کارگاهی و نمونه آزمایشگاهی

برای تعیین روش مناسب باید ابتدا ترتیب اختلاط بهینه بر مبنای نمونه آزمایشگاهی تعیین گردد سپس نتایج به کارگاه تعمیم داده شود. البته باید توجه نمود که پارامترهای بسیاری مانند درجه حرارت و رطوبت محیط بر عملکرد افزودنی تاثیر گذار است. علاوه بر آن میزان هوای بتن نیز به درجه حرارت محیط بستگی دارد. بنابراین چنانچه شرایط استفاده با شرایط انجام آزمایش‌های مقدماتی متفاوت باشد باید انتظار داشت در کارگاه نتایج متفاوتی به دست آید.

همچنین اثرات مواد افزودنی در مخلوط کننده‌های کامیون و در مخلوط کننده کارگاه می‌تواند متفاوت باشد. بنابراین بهتر است مقدار اولیه مصرف در آزمایشگاه به دست آید و سپس با توجه به شرایط مخلوط کردن در کامیون تصحیح و سازگار شود. البته تجربه نشان داده است در اغلب موارد مقدار روان کننده لازم برای رسیدن به یک کارایی مورد نظر در تراک میکسر و بچینگ کمتر است.

 

بهترین روش اضافه کردن روان کننده ها و فوق روان کننده ها

در مورد بسیاری از افزودنی‌های متداول مانند افزودنی‌های کاهنده آب و افزودنی‌های فوق روان کننده، برای دستیابی به شرایطی که هم از نظر مشخصات بتن و هم از نظر استفاده از افزودنی در شرایط اجرایی مطلوب باشد می‌توان از روش اختلاط زیر استفاده نمود. پس از اختلاط اولیه سنگدانه، سیمان و بخشی از آب (تقریبا ۵۰ درصد)، افزودنی با تقریبا نیمی از آب باقی مانده مخلوط شده و به مخلوط بتنی اضافه می‌گردد و در نهایت آب باقی مانده تا رسیدن به کارایی مورد نظر به مخلوط افزوده می‌شود.

 

استفاده از چندین نوع افزودنی متفاوت در یک طرح اختلاط بتن

در صورتی که در مخلوط بتنی از چند افزودنی متفاوت استفاده می‌شود، باید از ترکیب افزودنی‌ها با یکدیگر پیش از اختلاط بتن اجتناب شود زیرا ممکن است برخی از افزودنی‌ها با یکدیگر واکنش داده یا رسوب کنند و در نتیجه از عملکرد افزودنی‌ها کاسته شود. در این موارد توصیه می‌گردد افزودنی‌ها به نوبت و مستقیما به مخلوط بتن اضافه گردند. سازگاری افزودنی‌ها بایکدیگر در این موارد باید پیش از ساخت بتن در کارگاه، ضمن مطالعات آزمایشگاهی اثبات گردد.