بتن چیست و شناخت اجزای بتن

در این مرحله ارائه یک دیدگاه کلی از بتن به عنوان یک مصالح ساختمانی دشوار است، زیرا باید از بحث کردن در خصوص دانشی که هنوز ارائه نشده است، خودداری کنیم و در واقع باید خودمان را به برخی از مفاهیم کلی بتن محدود نماییم.

بتن در مفهوم بسیار وسیع به هر ماده یا محصولی اطلاق می‌شود که از یک ماده چسبنده با خاصیت سیمانی شدن تشکیل شده باشد. این ماده چسبنده عموما حاصل فعل و انفعال سیمان هیدرولیکی و آب است. حتی امروزه چنین تعریفی طیف وسیعی از محصولات را پوشش می‌دهد. بتن از انواع مختلف سیمان و همچنین پوزولان، خاکستر بادی، سرباره کوره آهن گذاری، دود سییلیس، مواد مضاف، مصالح سنگی بازیافتی، مواد افزودنی، پلیمرها، الیاف و غیره ساخته می‌شود. در ساخت این بتن‌ها می‌توان از حرارت بخار آب، اتوکلاو، خلاء، فشار هیدرولیکی، انواع روان کننده بتن؛ سیمان، آب، مصالح سنگی (ریزدانه و درشت دانه) و مواد افزودنی محدود می‌شود.

اولین سوالی که مطرح می شود، این است که چه رابطه ای بین اجزای تشکیل دهنده بتن وجود دارد؟

از سه دیدگاه می‌توان به این سوال پاسخ داد. نخست اینکه یک ماده چسبنده به عنوان مثال محصول هیدراسیون سیمان، را به عنوان ماده ساختمانی اصلی در نظر بگیریم که مصالح سنگی در آن نقش پر کننده ارزان‌تر را به عهده دارند. در دیدگاه دوم، مصالح سنگی درشت دانه به عنوان سنگ بنایی ریز در نظر گرفته می‌شود که توسط ملانی به عنوان مثال سیمان هیدراته شده و مصالح سنگی ریزدانه به یکدیگر متصل شده اند. دیدگاه سوم، بتن را متشکل از دو فاز: خمیر سیمان هیدراته شده و مصالح سنگی در نظر می‌گیرد که خصوصیات آن تحت سلطه این دو فاز و همچنین فاز فصل مشترک بین آن‌هاست.

اگر چه هر یک از دیدگاه‌های دوم و سوم محدودیت‌هایی دارند، لیکن می‌توان از آن‌ها برای تشریح رفتار بتن استفاده کرد، اما در کل، دیدگاه اول که در آن با مصرف مصالح سنگی در مقدار سیمان صرفه جویی شده است، را باید در اولویت دانست. فرض کنید، بتوان سیمان را بسیار ارزان‌تر از مصالح سنگی خرید، آنگاه این سوال پیش می‌آید که آیا در این صورت نیز می‌توان از مخلوط آب و سیمان به عنوان یک مصالح ساختمانی استفاده کرد؟

جواب قطعا خیر است و دلیل آن تغییرات حجمی بسیار زیاد خمیر سیمان هیدراته شده می‌باشد. جمع شدگی خمیر خالص سیمان تقریبا ده برابر جمع شدگی بتن با عیار ۲۵۰ کیلوگرم سیمان بر مترمربع است. چنین مسئله‌ای در خصوص خزش نیز مطرح است. علاوه بر این، حرارت تولید دشه از مقدار زیاد سیمان در حال هیدراته شدن به خصوص در مناطق آب و هوایی گرم می‌تواند منجر به ترک خوردگی شود. همچنین مشاهده شده است که اغلب مصالح سنگی نسبت به خمیر سیمان حساسیت کمتری در مقابل حمله شیمیایی دارند. این امر حتی در صورتی که خمیر سیمان دارای پایداری خوبی نیز باشد، همچنان صادق است. بنابراین، استفاده از مصالح سنگی در بتن صرف نظر از قیمت آن مفید است.

بتن و خواص آن

بتن بدون شک پُر مصرف‌ترین مصالح ساختمانی مصرفی عصر حاضر در دنیاست و بسیار یاز سازه‌های کوچک و بزرگ ساختمانی، و نیز بسیاری از سازه های‌بندی و دریایی، اسکله‌ها و پل‌ها از بتن ساخته می‌شوند. ضمن آن که حتی درساختمان‌های با اسکلت فولادی نیز، بسیاری از قسمت‌ها، از جمله پی‌ها، کف‌ها و اندودها از بتن و یا ملات تشکیل شده اند. بنابراین لازم است مهندسین عمران و دست اندارکاران صنعت ساختمان، به خوبی بتن و خصوصیات آن را شناخته و درک کاملی از عوامل تاثیر گذار بر رفتار و کیفیت بتن داشته باشند.

محصولات جانبی: نفودگر بلورساز پودری

بتن عمدتا از دو قسمت تشکیل شده است:

1. مصالح سنگی: حدود ۶۰ تا ۷۵ درصد حجم بتن از مصالح سنگی ریز و درشت تشکیل می‌شود.
2. خمیر سیمان: حدود ۲۵ تا ۴۰ درصد حجم بتن با خمیر سیمان پر می‌شود.

از مجموع ۲۵ تا ۴۰ درصد حجم بتن که به خمیر سیمان اختصاس دارد، ۷ تا ۱۵ درصد متعلق به سیمان، و ۱۴ تا ۲۱ درصد متعلق به آب است.

برای دریافت مشاوره رایگان پیرامون انواع بتن و چسب بتن با مشاورین پارتاک در تماس باشید.